RETOPEA to projekt, który bada różne sposoby myślenia o współistnieniu religijnym w różnych środowiskach oraz sposób, w jaki w przeszłości zawierano religijne traktaty pokojowe. Proponuje wykorzystanie zdobytych spostrzeżeń do pogłębienia myślenia o dzisiejszym pokojowym współistnieniu religijnym. W tym względzie RETOPEA opracowuje dokumentację jako narzędzie edukacyjne, które ma stymulować „uczenie się przez historię”.

W trakcie zajęć przygotowujących do realizacji projektu uczniowie wykorzystują różnorodne materiały umieszczone na stronie projektowej, analizując je utylitarnie w zakresie wykorzystania do pogłębienia wiedzy również o życiu codziennym. Założenia projektu łączą się z inicjatywa WIE „Warszawa miastem pojednania”, w tym dialogu religijnego i współistnienia różnych kultur.

Przedstawiamy wam nasz artykuł, w którym wykorzystujemy materiały RETOPEA - link do artykułu.  

Religia jest od zawsze obecna w kulturze ludzkości. Niezależnie od tego, czy podążamy za tym kierunkiem, czy przeciwstawiamy się, nigdy nie możemy wykluczyć tego z naszego życia i społeczeństwa. Religia zawsze miała wielki wpływ na fundament cywilizacji. Ma wielki wpływ na zawarcie pokoju, ale także na prowadzenie wojny. W ciągu wieków to było ′′w modzie i niemodzie”. Dziś na Zachodzie żyjemy w społeczeństwie, które mocno wierzy w wolność religijną, ale też w wolność od religii. Niezależnie od przyszłości systemów religijnych i duchowości, możemy odczuć wpływ, jaki posiada wokół nas. Ponieważ „muzea to nowe kościoły”, wydaje się, że to sposób odpowiedni, aby wyświetlać obiekty z i w kontekście religijnym. Ale takie wystawy nie tylko znajdują się w ramach muzeum narodowego czy etnograficznego. Są też wyspecjalizowane muzea religijne, które często są pod patronatem pewnej wspólnoty religijnej.

https://retopea.eu/s/en/item/5443

Przedstawiamy przygotowanie do projektu "Warszawa miastem pojednania" w kontekście analizy założeń Konfederacja warszawskiej. W trakcie tego spotkania wykorzystujemy materiały projektowe RETOPEA.

Konfederacja Warszawska to uchwała przyjęta w 1573 r. na sejmie konwokacyjnym w Warszawie, gwarantująca bezwarunkowy i wieczysty pokój między wszystkimi różniącymi się w wierze.  Wszystkim innowiercom zapewniała równe prawa z katolikami i opiekę państwa, ale zasady wolności sumienia i tolerancji religijnej stosowała wyłącznie w stosunku do szlachty.)

Przedstawiamy pracę z materiałem projektowym.

(Sztyma b2 – Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN: Akt Konfederacji Warszawskiej - tolerancja religijna w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jej granice

Clipping: (źródło RETOPEA):

Akt Konfederacji Warszawskiej został podpisany przez szlachtę Rzeczypospolitej w 1573 roku. Postanawiał on, że „należy zachować pokój między ludźmi innej wiary i liturgii”. Choć odnosił się do wyznań chrześcijańskich, świadczył o stosunkowo tolerancyjnej atmosferze w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w której nie było krwawych wojen religijnych ani prześladowań, jak w innych częściach Europy w okresie reformacji i kontrreformacji. Atmosfera umiarkowanej tolerancji religijnej oddziaływała także na wyznawców innych wyznań, w tym Żydów.

Wystawa w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN ilustruje także granice tej tolerancji. Nadal zdarzały się konflikty a antyżydowska wrogość ze strony Kościoła katolickiego trwała od czasów średniowiecza. Nasiliła się ona w okresie reformacji, kiedy Kościół katolicki w swoich polemikach fałszywie oskarżał Żydów o bezczeszczenie hostii.

Kontekst:

Współistnienie. Muzea żydowskie jako przypomnienie wielowiekowej obecności Żydów i ich współistnienia z miejscową ludnością

Muzea żydowskie w Europie wyrażają potrzebę pogodzenia się społeczeństw europejskich z ich trudną historią żydowską i przełamania ciszy, która towarzyszyła Holokaustowi. Przedstawiają one perspektywę mniejszości, która od wielu lat jest obecna w europejskiej historii i kulturze. W ten sposób przypominają nam o wieloetnicznej przeszłości niektórych krajów czy regionów. Ich wystawy prezentują historię żydowską jako część historii lokalnej. Podkreślają współistnienie, które obejmowało okresy pokojowej współpracy i wzajemnych wpływów, a także konflikty i momenty kryzysu. Pokazują też szczególny charakter kultury żydowskiej w danym miejscu. Narracja muzeów żydowskich ma na celu otwarcie zwiedzających na ideę różnorodności kulturowej i tolerancji.

Reprodukcja Aktu Konfederacji Warszawskiej na wystawie poświęconej tolerancji religijnej w XVI-XVII w. w Rzeczpospolitej Obojga Narodów, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

zdjęcie: Tamara Sztyma 

„Ściana słów” - prezentacja poświęcona tolerancji religijnej w XVI-XVII wieku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.

zdjęcie: Tamara Sztyma 

Akt Konfederacji Warszawskiej z 1573 r. - oryginał w Centralnym Archiwum Akt Dawnych w Warszawie.

Paradisus Judeorum - panoramiczny widok na wystawę poświęconą życiu Żydów w XVI-XVII w. w Rzeczypospolitej Obojga Narodów (Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN).

                                               zdjęcie: Magdalena Starowieyska  

Po zapoznaniu się z materiałami dyskutowaliśmy na temat pytania bazowego: Jak rozumiesz pojęcie "tolerancja religijna"?