W ramach uroczystego podsumowania działań varsavianistycznych projektu Warszawskich Inicjatyw Edukacyjnych spotkaliśmy się z przeszłością w Muzeum Niepodległości, w którym odbyło się interdyscyplinarne spotkanie edukacyjne, będące podsumowaniem projektu „Warszawa-stolica pojednania czyli odkrywanie tajemnic miasta różnorodności”. Wielokulturowe dziedzictwo Warszawy i współczesna różnorodność miasta były tematem szeregu realizowanych w trakcie projektu działań, które pozwoliły przyjrzeć się miastu i jego wielokulturowości z różnych perspektyw, poruszyć kwestie tradycji współistnienia kultur w dawnej Warszawie i dzisiejszych relacji mniejszość-większość.
Uczniowie zostali podzieleni na dwie grupy – organizatorów - bezpośrednich twórców inicjatyw projektowych oraz odbiorców poprzez ich czynne uczestnictwo w kulturze. Dzięki uprzejmości Dyrekcji Muzeum Narodowego uczniowie wysłuchali wykładu dr Beaty Michalec na temat działań Stefana Starzyńskiego, wzorowego prezydenta miasta dbającego o społeczność stolicy. Prezydent Starzyński oświadczył w trakcie wybuchu wojny, kiedy proponowano mu wyjazd, że bezwarunkowo pozostanie na urzędzie prezydenta. Prezydent Starzyński rozbudowywał sieć cywilnej obrony stolicy: Ochotnicze Bataliony Obrony Warszawy, Robotnicze Bataliony Obrony Stolicy, Straż Obywatelską, bataliony Pracy i Radę Obrony Stolicy (na wzór Rady z 1920) oraz Stołeczny Komitet Samopomocy Społecznej. Znakomity organizator, podtrzymywał ducha oporu ludności żarliwymi przemówieniami radiowymi. Zachowało się nagranie, w którym wypowiedział pamiętne słowa: „Chciałem, by Warszawa była wielka (…) I dziś widzę ją wielką…”. Po kapitulacji Warszawy był współtwórcą struktury administracji podziemnej. Do dziś jego śmierć jest owiana tajemnicą.
Dyrektor ZSG Marzena Cieślak uroczyście podziękowała władzom Miasta i Muzeum za prelekcję konferencyjną, wsparcie i uczestnictwo we wcześniejszych inicjatywach organizowanych przez Centrum Edukacji Varsavianistyczno-Artystycznej, zgodnie z założeniami projektu Warszawskich Inicjatyw Edukacyjnych.
Uczniowie zwiedzili Muzeum, odbyli lekcję historyczną, a także za pomocą praktyk dramowych „przenieśli się” w wiek XIX.
Przede wszystkim uczniowie obejrzeli film na temat działalności bohatera Powstania Styczniowego i zrozumieli, jak ważną rolę odegrał w historii Polski, chociaż jego korzenie nie były „polskie” lecz wielokulturowe. W październiku 1863 roku Romuald Traugutt został mianowany dyktatorem powstania styczniowego. 17 maja 1863 urządził udaną zasadzkę na oddział rosyjski pod Horkami. Szukał pomocy dla powstańców w Paryżu, a po upadku Rządu Narodowego czerwonych stanął na czele powstania. Jego przywództwo miało charakter tajny. Przeczytaj więcej o misji Romualda Traugutta. Traugutt to wielokulturowy bohater wielokulturowej Polski rozdartej zaborami.
Po zakończeniu 3 etapów spotkania uczniowie urządzili „popas” na polance pod drzewami, czytając pozytywistyczny utwór „Gloria victis” E. Orzeszkowej i zajadając własne wiktuały.
Zaimprowizowany „powstańczy obóz naukowy” był niezwykłym przeżyciem.
Według Słownika Języka Polskiego „wielokulturowość” to pojęcie wywodzące się od ang. terminu multiculturalism, obejmujące 3 znaczenia:
1) w płaszczyźnie opisowej wskazuje po prostu na wielość kultur; w. jest więc stwierdzeniem obiektywnego faktu zróżnicowania kulturowego danego społeczeństwa lub — szerzej — faktu istnienia na świecie odmiennych kultur etnicznych, grup rel., subkultur itp.;
2) oznacza również politykę rządową zmierzającą do niwelacji napięć społ. związanych z faktem w. danej populacji;
3) jest też nazwą pewnej doktryny, ruchu, nawet filozofii. W tym ostatnim przypadku w. oznacza działania środowisk mniejszościowych skierowane na emancypację i pełniejszy udział różnych środowisk w życiu społ., polit. i kult. kraju.
W trakcie realizacji projektu, którego integralną częścią był Rajd varsavianistyczny w Muzeum Niepodległości, zostały osiągnięte następujące cele i zrealizowane poszczególne działania:
- integracja poprzez kulturę (realizacja projektów kulturalnych i artystycznych, w tym wsparcie działań podejmowanych przez uczniów-cudzoziemców
- wystawa multimedialna dotycząca wielokulturowej historii miasta
- interdyscyplinarna konferencja naukowa miejska z udziałem przedstawicieli Uniwersytetu Warszawskiego, Urzędu Miasta, Towarzystwa Przyjaciół Warszawy
- aktywizacja prospołeczna, nauka zasad szacunku i tolerancji
- informacja (kompleksowa informacja skierowana zarówno do uczestników projektu
- edukacja (współpraca z innymi szkołami, instytucjami kulturowymi i naukowymi, konsultacje metodyczne, dystrybucja materiałów edukacyjnych warsztaty adaptacyjno-medialne),
- badania (kompleksowe badania elementów migracji jako czynnika zwiększającego dorobek społeczny i intelektualny warszawskiej kultury miejskiej).
Organizatorem przedsięwzięcia było Centrum Edukacji Varsavianistycznej (CEVA) pod kierunkiem nauczyciela Ewy Bielak i dyrektor ZSG Marzeny Cieślak, we współpracy z Radą Rodziców ZSG , TPW i Beatą Michalec - zastępcą dyrektora Muzeum Niepodległości.
W wydarzeniu wzięli udział: Nauczyciele ZSG: wicedyrektor Marzena Niedośpiał, Aleksandra Wojciechowska, Roman Runowiecki, Anna Mirończuk, Milena Wąs-Wierzbicka oraz reprezentantka Rady Rodziców - Ewa Zielińska.
Młodzież oprowadzali historycy - przewodnicy naukowi Muzeum Niepodległości.
Tekst Ewa Bielak, zdjęcia Weronika Gurynow
Więcej zdjęć z wydarzenia: